ECOPATRULLA DA HORTA DE ANA: COÑECENDO AS NOSAS ILLAS: TAMBO

A historia da illa

Existen estudos que sosteñen que existiu na illa un altar pagán construído como culto cara ao Deus Tomeóbrigo, e mesmo un templo dedicado a Neptuno.

A primeira fundación monacal data do século VI, levada a cabo por San Martín Dumiense, unha ermida que sería transformada en mosteiro por San Fructuoso,vinculado ao convento benedictino de San Xoán de Poio (imaxe 1).

Imaxe 1

Os primeiros indicios de habitación da illa atópanse na súa zona máis elevada, onde existen restos dun asentamento castrexo da Idade de Ferro.

Na actualidade pertence ao ministerio de Defensa (imaxe 2). Coa chegada daescola naval a Marín, a illa convértese en arsenal e almacén de pólvora, e mesmo na década dos cincuenta houbo un intento de construír unha pista de aterraxe para avións militares.

(Grupo de 1ºA)

Imaxe 2

Desde 1943 ata 2002 a illa albergou unha base militar. A ocupación militar deixou a súa pegada na illa con edificacións que hoxe se atopan en estado de abandono e que lle deron á illa un carácter militar estratéxico. No percorrido que nos achega á historia de Tambo poderemos ver unha vivenda e distintos elementos de servizo para o destacamento que custodiaba o polvorín. Conta con varias casiñas na costa norte, uns cuarteis e a casa do axente onde se aloxaba o destinado á patrulla de vixilancia de servizo encargado de vixiar a illa. Na illa tamén podemos ver un búnker (imaxe 3) de 180 metros cadrados onde se gardaba munición, coñecido como polvorín subterráneo da Mariña.

(Grupo 1ºB)

Imaxe 3

Fauna terrestre

É diversa e característica da rexión atlántica. Coñécense numerosas aves (imaxe 4), como gaivotas, corvos mariños e garzas, que aproveitan a súa situación costeira. Tamén hai pequenas aves terrestres como o petirroxo e o merlo. Os mamíferos inclúen especies pequenas como o rato de campo e o ourizo. Os réptiles como os lagartos son comúns nas zonas rochosas. A illa ten unha variedade de insectos e arácnidos, que son importantes para o equilibrio ecolóxico. Ademais, a densa e variada vexetación ofrece hábitat e alimento para estas especies, creando un ecosistema rico e equilibrado.

(Grupo de 1ºA)

Imaxe 4

Ecosistemas acuáticos

Pódense atopar diferentes peces como raias mosaico, fanecas ou pintavermellas. Tamén diferentes especies de cangrexos, polbos e sepias. Nas rochas, nutridas polas riquezas das súas augas, podemos atopar arrecifes de percebes, mexillóns ou ourizos de mar. Tanto na illa como na costa, de cando en vez, podemos avistar varias familias de golfiños como o golfiño común ou o golfiño mular, máis coñecido en Galicia como o arroaz (imaxe 5). E, por supusto, hao representación do marisco galego: berberechos e navallas (imaxe 6), vieiras, almexas e a ostra plana.

(Grupo de 1ºB)

Imaxe 5

Imaxe 6

Paisaxe e vexetación

Un estudo sobre a biodiversidade botánica na illa de Tambo incrementou nun 107% o número de especies florais coñecidas, polo que os seus promotores piden que se reforce a súa protección natural.

En total, a investigación realizada por biólogos, enxeñeiros forestais e investigadores da USC en colaboración coa Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galicia (Adega) conseguiu identificar 237 especies de flora da illa, 123 máis das que se coñecían.

As conclusións do estudo apuntan á illa, propiedade do Ministerio de Defensa que cedeu a súa xestión ao Concello de Poio a mediados de 2022, como un espazo de elevada biodiversidade vexetal a pesar das súas reducidas dimensións.

En Tambo crece o 10% de todas as plantas vasculares de Galicia, que ascende a 2.391 en total, polo que os expertos consideran que se trata dun espazo moi indicado para orientarse á conservación da natureza dada a súa alta concentración de biodiversidade nun espazo reducido.

(Grupo de 1ºB)

Perigos e ameazas

Unha illa cun 95% de contorna forestal repleto de eucaliptos, o gran inimigo dos galegos cando chega o verán. «Hai un perigo extremo de incendio. E se iso quéimase, non só é que se queime toda a illa, senón toda a cinza que orixinaría iso, esa biomasa que leva tanto tempo aí almacenada, produciría unha contaminación de toda a illa bestial. Só hai que ter paciencia para acceder á illa por todas estas circunstancias», comenta Portela, lembrando a uns adolescentes que foron pillados hai nunhas semanas fumando na illa.

Dende o pasado marzo, esta illa atópase baixo a titularidade do Concello de Poio, quen estableceu, nun principio, un Plan de Usos para protexer e controlar este espazo natural, coordinado polo arquitecto Sergio Portela: «É fundamental entender que a illa, que estivo nunha situación moi especial e que se vai abrir ao público, ten que facerse ordenadamente, para que non haxa un desastre ecolóxico que, de feito, xa o hai».

«Moitas veces a xente pregúntanos porque non se pode ir a Tambo e, en canto llo explicamos, en 10 minutos acábannos dando a razón e enténdeno perfectamente. A illa é un tesouro que hai que preservar e conservar para todos».

(Grupo de 1ºA)

Programas de protección da illa

A illa atópase baixo o Plan de Usos e Conservación da Illa de Tambo que foi presentado polo alcalde de Poio, Ánxel Moldes, e os arquitetos Serxio Portela e Juan Carlos Portela.

Algúns dos grandes problemas son a vexetación conformada nun 95 % por eucalipto e un 3 % por acacia negra australiana, polo tanto, teñen que recuperar as súas especies autóctonas.

(Grupo de 1ºB)

Como visitar Tambo?

Desde a localidade de Combarro hai saídas ás 10:45 con regreso ás 14:15 h. (Imaxe 7)

O prezo para os billetes de adulto, ida e volta, é de 12,50€ e 6€ para os nenos (entre 5 e 12 anos). A tarifa inclúe tamén a visita guiada. Os menores de cinco anos poderán facer a excusión gratis.

Duración da visita: 2,5 – 3 horas, extensión do roteiro, aprox. 2 km.

(Grupo de 1ºC)